परमपूज्य गुरुदेव श्री १०८ समंतभद्रजींना पूर्वावस्थेमध्ये (सप्तम प्रतिमाधारी असताना) कित्येक वेळा त्यांनी मुनी व्हावे असा आग्रह सुरूच होता. अधूनमधून दर्शनाचा योग आला असता ही प्रेरणा व्हायचीच. ब्यावरला ‘श्री’ चा चातुर्मास होता़ ब्र. देवचंदजी तेथे पोहोचले़ त्यावेळीही निदान त्यांनी क्षुल्लकपद (११वी प्रतिमा) तरी घ्यावे असा आग्रह पडला़ देवचंजींची आतून इच्छा होतीच़ तथापि त्यांनी श्रींना सरळच विचारले, ‘संस्थेची कामे करण्यास प्रत्यवाय नसला तर तयारी आहे़ ’
ब्र. जींची वृत्तिप्रवृत्ति ‘श्री’ परिपूर्ण ओळखून होते़ त्यांनी हा प्रश्न उपस्थित पंडितवर्गापुढे ठेवला़ थोडीशी पंरपरा लक्षात घेऊन शास्त्राधाराच्या भानगडीमध्ये न पडता पंडितजनांनी आपला एकतर्फी निर्णय पुढे ठेवला़-‘महाराज! यांना एक तर दीक्षा घेता येईल किंवा संस्था पाहता येईल़ दोन्ही नाही़’‘दोन्ही करण्यामध्ये शास्त्रविरोध असू नये असे मन सांगते’ एवढेच देवचंद्रजी बोलत होते़
चार पास दिवस प्रश्न धसास लावूनही अनुकूल निर्णय बाहेर येत नाही हे पाहून ब्र. जी अखेरीस परत निघाले़ प्रवेशद्वाराजवळ वाहन उभे करून अखेरीचे श्रींचे दर्शन घ्यावे म्हणून दर्शनास गेल्याबरोबर श्री म्हणाले-‘ब्रह्मचारीजी! आपणास क्षुल्लकपद स्वीकारता येईल व संस्थाही पाहता येईल़ शास्त्रामध्ये संघातल्या काही मुनींकडे संघातील शिक्षणाची व इतरही व्यवस्थेची जबाबदारी असल्याची अनेक विधाने आहेत.आपण तर केवळ क्षुल्लक पदच स्वीकारता आहात. तेव्हा आपणास पूर्ण परवानगी आहे’ असे म्हणून आपला पूर्ण परिणत प्रज्ञाविवेक उपयोगास आणून समाजावर महान् उपकार केले असेच म्हणावे लागेल. अर्थात् हा प्रीव्ही कौन्सिलच्या निर्णयाप्रमाणे अखेरचा निर्णय ठरला. ब्र. देवचंदजींनी त्याच ठिकाणी दुसरे दिवशी क्षुल्लकपदाचा सानंद स्वीकार केला व श्रींनी त्यांचे नाव
स्वयं प्रेरणेने ‘समंतभद्र’ ठेवले.
पतिता नो रत्नवृष्टि:
आचार्यश्रींचे मुख शेडबाळच्या मुक्कामानंतर म्हसवडकडे म्हणजे उत्तरेकडेच वळले होते. नान्द्र येथे मुक्काम होता. यावेळी बाहुबली येथे होणाप्या रथयात्रेसंबंधी श्रींना कल्पना होतीच. बाहुबलीकरांनी येण्यासंबंधी प्रार्थनाही केली होती, परंतु निर्णय घेतलेला नव्हता, उत्सवाचे आदले दिवशीच अंत:प्रेरणेने निर्णय घेऊन सकाळच्या सामायिकानंतर १६।१७ मैलांची मजल तरुणालाही लाजवील अशा उत्साहाने एका दौडीमध्ये मारून संध्याकाळीच श्री बाहुबलीच्या परिसरात आले. दुसरे दिवशी श्रींनी आपला संकल्प व येण्याचा प्रधान हेतु प्रगट केला. सर्वांनाच आश्चर्य वाटले. बाहुबलीचेबृहज्जिनबिम्ब येथे क्षेत्रावर विराजमान व्हावयास पाहिजे व त्यासाठी सर्वांनी कृतसंकल्प असावे ही प्रेरणा होती, यात उभयपक्षी अन्यायाचे काही नव्हतेच. श्रींनी संस्था सर्व भागामध्ये फिरून पाहिली. विभागांची माहिती घेतली. उत्पन्न खर्चाची विचारणा केली. शिक्षण व इतर कामांची चौकशी केली व अत्यंत आस्थेवाईकपणे सर्व बाबी विचारून झाल्यावर मन:पूत संतोष व समाधान प्रगट करून अनंत आशीर्वाद दिले. संस्थेचे मंत्री श्री. बालचंद देवचंद व प्रमुख श्री. भीसीकर यांचेशी सर्व चर्चा झाल्यावर श्रीसमंतभद्र महाराजांना बोलवा म्हणाले. सर्वजण जमा झाल्यावर श्रीसमंतभद्रांना उद्देशून श्री म्हणाले, ‘बाबारे! तुझी प्रकृती ओळखतो, वृत्तिप्रवृत्ती ओळखतो. मुनी झालात, आनंद आहे, सर्वसामान्य मुनिजनांसाठी एके ठिकाणी राहू नये, त्यांनी विहार करावा असे विधान आहे. तथापि हे तीर्थक्षेत्र आहे, धर्मप्रभावनेचे काम सुरू आहे. तुम्ही एके ठिकाणी राहिला तरी चालेल! शिकविले तरी चालेल! संस्था पाहिली तरी चालेल! परंतु आत्म्याला विसरू नाका. तुम्हास उदंड आयुष्य प्राप्त होवो व धर्माची खूप प्रभावना होवो असा तुम्हाला व संस्थेला आमचा आशीर्वाद आहे.’ संस्थेची प्रमुख कार्यकर्ती मंडली उपस्थित होतीच. सर्वांनाच ही ‘खात् पतिता नो रत्नवृष्टि’ असेच वाटले.
प्रश्न-महाराज अस्पृश्योद्धाराचा खरा मार्ग कोणता?
आचार्यश्री-तुम्ही लोक बंगला-महाल-भवनादिकात रहाता, पण त्यांना नीट झोपड्या देखील उपलब्ध करून देत नाही. जीवनाचा उद्धार पापांच्या त्यागाने होतो. त्यांना मद्य, मांस व मधूचा त्याग करायला प्रवृत्त करा, त्यांची गरिबी दूर करा, गुन्हेगार प्रवृत्तीपासून त्यांना दूर सारा. शिकार-जीविंहसा सोडवा.
हे सर्व करण्याऐवजी त्यांचेबरोबर केवळ सहभोजन करण्याने त्यांचा कसा काय उद्धार होणार हे आम्हाला समजत नाही. आमच्या अंत:करणात त्यांच्या संबंधी अपरंपार दयाभाव आहे.