( १२६ )  मंगलभूषण व्रतकथा.

यापमाणे हे व्रत तीन वर्षे करून अंतीं याचे उद्यापन करावे. त्यावेळीं आदिनाथदिधान-भक्तामर विधान करून महाभिषेक करावा. चतुःसंघास चतुर्विध दाने द्यावीत. सहस्रनाम विधान केल्यासहि चालेल. असा याचा पूर्णविधि आहे.

याच भरत क्षेत्रांत त्रिलोकतिलक नांवाचे सुंदर नगर आहे. तेथे जयवर्म नाने एक राजा राज्य करीत असे. तो अयंत पराक्रमी, गुण- वान्, नीतिमान्, असल्याने पुत्रवत् आपली प्रजा पाळीत होता. त्याला जयावती नामक एक पट्टराणी होती. ती मोठी गुणो, सुशील व श्रद्धालु होती. इच्या उदरीं लक्ष्मीमति नांवाची एक सुंदर कन्या जन्मलो होती. तीही मोठो गुणवतो, सम्यक्त्री, सुशील अशी होती. हे सर्व जन इष्टमित्रादिकांसह तो राजा सुखाने कालक्रमण करीत असतां, एके दिवशीं यशोधर नामक महामुनी चर्षेकरितां प्रासादांत आले. तेव्हां राजाने त्यांना यथाविधि पडघावून आपल्या गृहीं नेलें. आणिनवधामक्तीनें निरंतराय आहार दिला. नंतर एका आसनावर मुनींश्वर शांत बसले आणि धर्माचा उपदेश करूं लागलें. नग राजाने त्यांना मोठ्या विनयाने प्रश्न केला की- हे संसारसिंधुतारक स्वामिन् ! आमच्या या लक्ष्मीमती कन्येस उत्तम वर कोण मिळेल ? तो कोण- त्यारीतीनें केव्हां प्राप्त होईल? है कृपा करून सांगा. हे ऐकून ते मुनी म्हणाले – हे भव्यचूडामणे राजन् ! या भरतक्षेत्रामध्ये कनकपुर नांवाचे एक मनोहर नगर आहे. तेथे जयंधर नांवाचा एक मोठा पराक्रमी व गुणशाली अता राजा राज्य करीत असे. त्याला पृथ्वीदेवी नांवाची अत्यंत रूपवती व गुणवती अशी राणो आहे. इच्यापासून नागकुमार नांवाचा एक अत्यंत रूपवान्, गुणवान् असा पुत्र झाला आहे. तो या तुमच्या कुमारीस वर होणार आहे. पुढे तो आपल्या पराक्रमानें महामंडलेश्वर होणार असून त्याची ही तुमची कन्या पट्टराणी होणार आहे. तेव्हां आतां तुम्ही तिच्या करवीं है मंगलभूषण व्रत करवा. म्हणजे आजपासून तीन वर्षांनीं तिला उत्तम वराची प्राप्ती होईल. है मुनींचे वचन ऐकून सर्वांना मोठा आनंद झाला. मग त्यांनीं आपल्या कन्थेला त्यांच्या हस्ते व्रत देववून या व्रताचा सर्वविधि ऐकविला. त्यायोगानें तीं कन्या तीन वर्षे हैं व्रत यथावत् करून त्या नागकुमार राजाजी पट्टराणी झाली, संसारसुखाचा पूर्ण अनुभव घेऊन तिर्ने पुढे एका आर्यिकाबाईजवळ आर्यिकेची दीक्षा घेतली. घोरतप- श्वरण करून त्या व्रत आणि तप प्रभावाने ती समाधिविधिर्ने देह त्याग करून स्वर्गात देव झाली. पुढें क्रमाने तिर्ने सद्गति साधिली.