(१२) अथ अणति (पौर्णिमा) व्रतकथा.

राज्यैश्वर्य भोगीत असे. त्याला पट्टराण्या होत्या. त्या दोघीही एक वीर्यशाली व गुणवान् असा राजा सुप्रभा व मनोहरा या नांवाच्या दोन नामानुसार सुंदर, रूपवती, गुणवती होत्या. या श्रीयुगळासह तो अत्यंत सुखानें राज्य करीत होता.

एकेदिवशीं या नगराच्या बहिरुथानांत एक दिव्यज्ञानी महातपस्वी येऊन उतरले. हैं शुभवृत्त तेथील वनपालकाच्या द्वारे राजाला फळांच तो आपल्या नगरांत आनंदमेरी देववून सर्व परिजन व पुरजन यांसह पादमार्गे चालत त्या उद्यानांत गेला. तेथे गेल्यावर त्या मुर्तीना तीन प्रदक्षिणा घालून भक्तीने वंदना करून सर्वजनासह त्यांच्या समीप जाऊन बसला. कांहीं वेळ धर्मोपदेश ऐकल्यानंतर मोठ्या विनयानें आपले दोन्ही हात जोडून मुनीशाना म्हणाला, भो महातपस्विन् ! आज आपण आम्हांस एकादें व्रतविधान कथन करावें. हे त्यांचे नम्र वचन ऐकून ते मुनिराज म्हणाले, – हे राजन् ! या कर्मभूमींत उत्सर्पिणी व अवसर्पिणी कालामध्ये त्रिकाल तीर्थकर होत असतात. ते पंचकल्याणाचे अधिकारी असतात. त्याचप्रमाणे भरतक्षेत्रांतील आर्यखंडांत कृतयुगाच्या आरंभी वृषभनाथ तीर्थकर झाले. त्यांना जेव्हां केवलज्ञान झाले. तेव्हां भरत चक्रवर्ति हे आपले परिजन व पुरजन यांच्यासह वर्तमान मोठ्या समारंभानें कैलास पर्वतावर त्या आदिनाथ तीर्थकरांच्या समवसरण सभेत गेले. त्यासमयीं ते त्यांच्या चरणकमलीं भक्तीनें बंदनादि क्रिया करून मनुष्य कोठ्यांत जाऊन बसले. त्यावेळीं वृषभनाथ तीर्थकरांच्या दिव्यवाणींतून प्रकट होणाऱ्या सद्धर्माचा उपदेश कांहीं वेळ ऐकल्यानंतर ते भरत राजेंद्र आपले दोन्ही करयुग विनयानें जोडून वृषभसेन गणधर स्वामींस म्हणतात, – भो संसारसागरोत्तारक महागुरो ! आज आपण आम्हांस सुगति सुखाला कारण अशी कांहीं व्रतविधानें सांगावीत. ही त्यांची नम्रोक्ती ऐकून ते वृषभसेन गणेंद्र त्यांना म्हणाले, – हे भव्य चक्रवर्ति राजेंद्र ! आतां तुम्हांस पालन करावयास अत्यंत उचित अशीं