(५८) अथ नित्यसुखदाष्टमीव्रतकथा.

– कथा-

या जंबूद्वीपांतील भरतक्षेत्रांत आर्यखंड असून त्यांमध्ये चंद्रवर्धन नायें देश आहे. त्यांत चंद्रपुर नांवाचे सुंदर नगर असून तेथे पूर्वी चंद्रशेखर राजा आपल्या चंद्रलेखा राणीसह नीतिनें व शूरत्वानें राज्य करीत होता.

एके दिवशी नगरोद्यानांत यशस्तिलक नामें महर्षि ३७०० मुनि संबासह येऊन उतरछे, हे कुशुमवृत्त वनपालकाकडून कळतांच राजा नगरांत आनंदमेरी देषवून सकलजनांसह पादमार्ग उद्यानांत गेला आणि मुनीश्वरांना त्रिप्रदक्षिणापूर्वक नमस्कार, पूजादि करून धर्मोपदेश ऐकत बसला. धर्मश्रवणानंतर चंद्रलेखा आपले दोन्ही हात विनयाने जोडून मुनींद्रास म्हणाली, भो दीनजनोद्धारक महास्वामिन् ! आतां आपण आम्हांस सुगतिसाधक असे एकादे व्रतविधान सांगावे. हे तिचे नम्र वचन ऐकून ते मुनीश्वर म्हणाले- हे कन्ये! आतां तुला नित्यसुख- दाष्टमी हे व्रत पाळण्यास योग्य आहे. या व्रतपुण्यफलाने सांसारिक सुर्खे प्राप्त होऊन क्रमाने शेवटी मोक्षसुख मिळते. असे म्हणून त्यानीं त्याचा सर्वविधि तिला सांगितला. नंतर ते म्हणाले, हे कन्ये ! पूर्वी या जंबूद्वीपांतील भरतक्षेत्रांत एक विशाल देश असून त्यांत नित्यवसंत नांत्राचे मनोहर पट्टण आहे. तेथे प्राचीनकाळीं सत्यसागर नामक राजा चिचोत्सवी राणीसह राज्य करीत होता. त्याच पट्टणी नित्यरोग नांत्राचा एक गृहस्थ (परदं) राहात असे. त्याला नित्यदुःखी नांवाची सुशील स्त्री होती. यांना माणिक, मदन, विजय, मनोहर असे चार पुत्र होते. हे सर्व दारिश्यावस्थेत काल कंठीत होते. एके दिवशीं भूतानंद नामक भट्टारक मुनि पारणेंकरितां पट्टणांत आले. यांच्या घरासमोर येतांच या दंपतीनी पडगाऊन त्यांना पाकगृहीं नेलें व नवधाभक्तीनें आहार दिला. आहार झाल्यावर मुनिराज बसले असतां ती नित्यदुःखी