सम्यक्त्व मार्गणासार सम्यक्त्व का लक्षण—छह द्रव्य, पाँच अस्तिकाय, नव पदार्थ इनका जिनेन्द्रदेव के कहे अनुसार श्रद्धान करना सम्यक्त्व है। इसके दो भेद हैं-आज्ञासम्यक्त्व एवं अधिगम सम्यक्त्व। सूक्ष्मादि तत्त्वों में जिनेन्द्रदेव ने जो कहा सो ठीक है, वे अन्यथावादी नहीं हैं ऐसा श्रद्धान करना आज्ञासम्यक्त्व है और प्रमाण नयादि से समझकर या परोपदेशपूर्वक श्रद्धान करना अधिगम…
सीता-सीतोदा नदी के सरोवरों में कमलों में जिनमंदिर जमवंमेघगिरीदो पंचसया जोयणाणि गंतूणं। पंचदहा पत्तेक्वं सहस्सदलजोयणंतरिदा१।।२०८९।। उत्तरदक्खिणदीहा सहस्समेक्वं हवंति पत्तेक्वं। पंचसयजोयणाइं रुंदा दसजोयणवगाढा।।२०९०।। णिसहकुरुसूरसुलसा बिज्जूणामेह होंति ते पंच। पंचाणं बहुमज्झे सीदोदा सा गदा सरिया।।२०९१।। होंति दहाणं मज्झे अंबुजकुसुमाण दिव्वभवणेसुं। णियणियदहणामाणं णागकुमाराण वासा वि।।२०९२।। अवसेसवण्णणाओ जाओ पउमद्दहम्मि भणिदाओ। ताओ च्चिय एदेसुं णादव्वाओ वरदहेसुं।।२०९३।। एक्केक्कस्स दहस्स य पुव्वदिसाए…
अर्हं मंत्र में पंचपरमेष्ठी विराजमान हैं अर्हमित्यक्षरब्रह्म वाचकं परमेष्ठिन:। सिद्धचक्रस्य सद्बीजं, सर्वत: प्रणिदध्महे।।११।। कर्माष्टकविनिर्मुत्तंक, मोक्षलक्ष्मीनिकेतनम्। सम्यक्त्वादिगुणोपेतं, सिद्धचक्रं नमाम्यहम्।।१२।। आकृष्टिं सुरसंपदां विदधते, मुक्तिश्रियो वश्यतां। उच्चाटं विपदां चतुर्गतिभुवां, विद्वैषमात्मैनसाम्।। स्तम्भं दुर्गमनं प्रति प्रयततो, मोहस्य सम्मोहनम्। पायात्पंचनमस्क्रियाक्षरमयी, साराधना देवता।।१३।। (पद्यानुवाद) शंभु छंद ‘‘अर्हं’’ यह अक्षर है, ब्रह्मरूप परमेष्ठी का वाचक। सिद्धचक्र का सही बीज है, उसको नमन करूँ…
सीता-सीतोदा नदियों के मध्य सरोवरों में कमलों में जिनमंदिर अथ मेरो: पूर्वापरदक्षिणोत्तरदिक्षु स्थितानां ह्रदानां प्रमाणमेवैकस्य ह्रदस्य तीरद्वयस्थितानां काञ्चनशैलानां संख्यां च तदुत्सेधेन सह गाथाचतुष्टयेनाह- गमिय तदो पंचसयं पंचसरा पंचसयमिदंतरिया। कुरुभद्दसालमज्झे अणुणदिदीहा हु पउमदहसरिसा।।६५६।। गत्वा तत पञ्चशतं पञ्च सरांसि पञ्चशतमितान्तरिता:। कुरुभद्रशालमध्ये अनुनदिदीर्घाणि हि पद्मह्रदसदृशानि।।६५६।। गमिय। यमकगिरिभ्यां पञ्चशतयोजनानि ५०० गत्वा कुरुक्षेत्रयो: पूर्वापर -भद्रसालयोश्च मध्ये पंचशतयोजनान्तराणि पञ्च पञ्च सरांसि।…
आचार्य श्री धर्मसागरजी का एक संक्षिप्त परिचय आचार्यश्री धर्मसागर जी महाराज विक्रम संवत् १९७० में पौष शु. १५ के दिन राजस्थान में बूंदी जिला के अंतर्गत ‘गम्भीरा’ नाम के गांव में सेठ श्री बख्तावरमल जी की धर्मपत्नी उमराव बाई की कुक्षि से एक बालक का जन्म हुआ था। माता-पिता ने उसका नाम चिरंजीलाल रखा…
तीर्थंकर चन्द्रप्रभ भगवान इस मध्यलोक के पुष्कर द्वीप में पूर्व मेरू के पश्चिम की ओर विदेह क्षेत्र में सीतोदा नदी के उत्तर तट पर एक ‘सुगन्धि’ नाम का देश है। उस देश के मध्य में श्रीपुर नाम का नगर है। उसमें इन्द्र के समान कांति का धारक श्रीषेण राजा राज्य करता था। उसकी पत्नी धर्मपरायणा…